The Creation – Jan Vermeer

Ken je klassiekers, in de fotografie wordt tijdens een interview altijd gevraagd naar mijn voorbeelden, wie heeft je geïnspireerd en welke fotograaf spreekt je het meeste aan. Ik steek dat nooit onder stoelen of banken en noem maar wat graag mijn helden uit de fotografie. Wat me opvalt is dat ‘mijn’ rijtje in pakweg dertig jaar tijd niet wezenlijk is veranderd. Natuurlijk komen er helden bij en streep je soms wat weg, maar de basis is tot mijn eigen verbazing niet echt opgeschud. Schrik! Ga ik niet met de tijd mee en blijf ik hangen bij het oude vertrouwde!? Of zijn die helden zo goed en staat hun fotografie ondanks de wat gedateerde analoge kwaliteit nog steeds als een huis. Genoeg stof om die helden nog eens langs de meetlat te leggen.

Met stip staat Fred Hazelhoff hoog op mijn lijstje. Menig fotograaf heeft een van zijn boeken nog steeds in zijn boekenkast staan. Dierenrijk Nederland (1973) was met meer dan honderdduizend verkochte exemplaren een bestseller van jewelste. Mede dankzij het fenomeen ‘boek van de maand’ scoorde dit boek enorm. Zijn meesterwerk de ‘Vier Jaargetijden’ verscheen begin jaren tachtig en heb ik letterlijk kapot gelezen. Af en toe pak ik dat boek nog weleens uit de boekenkast en verbaas me over de ijzersterke foto’s. In mijn lijstje mag natuurlijk Frans Lanting niet ontbreken. De fotograaf die nieuwe technieken introduceerde zoals mee bewegen en flitstechnieken wat vooral technisch een grote uitdaging was. Zijn bekende ‘ufo’ opname van een rafflesia in het oerwoud maakte hij door een stuk of tien flitsers in te graven waardoor de bloem spectaculair werd belicht. Later begreep ik dat beide helden ook hun inspiratie ergens vandaan haalde……

Niet eens zo heel lang geleden stuitte ik op de ‘The Creation’ van Ernst Haas. Deze mega bestseller uit de jaren zeventig is dus 50 jaar oud! Anno nu zie ik steeds vaker zijn stijl terug bij een groot aantal jonge fotografen. Raken we niet uitgekeken op meetrekkende fotografie, grove onscherpte, dubbele belichtingen of andere nieuwe technieken, Ernst Haas had, nee heeft daar nog steeds patent op. Het is nu allemaal veel simpeler. Het geklooi met filmpjes, zonder direct te kunnen zien wat het resultaat was, dat moet een grote uitdaging zijn geweest.

Tijdens de Nordic Vision reis naar de Rio Tinto eerder dit jaar was de enthousiaste groep fotografen druk doende met een klein rivierloopje. De mooie kleuren zijn vooral met hard licht optimaal om te fotograferen. Een leermoment voor mezelf want mooi fotolicht heb je toch niet midden op de dag? Wel dus. Op het moment dat iedereen zich verloor aan de rivier en het geklik niet ophield ontdekte ik Ernst Haas in het zuiden van Spanje. Net zoals Margreet Kersbergen een jaar eerder op vrijwel dezelfde locatie haar ‘Rothko’ ontdekte, openbaarde zich een ‘Haas-landschap’ zomaar voor mij. Keihard licht, knetterharde kleuren en schaduwen, bam! En dat met het lelijkste licht van de wereld.

©Jan Vermeer - Rio Tinto - Spanje