Te mooi om waar te zijn? – Mart Smit

Scrollend door mijn Instagram is de ene foto nog indrukwekkender dan de ander. Waaghalzen poserend boven een afgrond in toevallig de meest grandioze lichtomstandigheden, of van die bizarre landschappen waarin de Melkweg boven de horizon uittorent alsof lichtvervuiling niet meer bestaat. Allemaal beelden om stuk voor stuk van te smullen toch? Of…
Hoe knap de foto’s ook tot stand zijn gekomen, bij veel beelden wringt er iets bij mij; het is te mooi om waar te zijn. De perfectie in de foto gaat ten koste van de geloofwaardigheid en de sfeer.

©Mart Smit

Op het moment dat ik dit schrijf ben ik op de Faeröer eilanden. Een geïsoleerde eilandengroep midden in de Atlantische oceaan. Het leven is hier rauw en vooral puur. Een woord als ‘opsmuk’, zal hier niet in het woordenboek staan. Muziek wordt live gemaakt met in de ene hand een instrument en in de andere hand een sigaret. De triestheid is te horen in de klanken en de stemmen, terwijl in Nederland alleen de gladgestreken stemmetjes op wat digitale beats hoog scoren in de hitlijsten. Men eet hier gewoon piepers met vers gevangen vis in plaats van kikkererwtenspread op speltwafels en havermout met amandelmelk en chiazaad. Nu zal ik de laatste zijn die de drang naar perfectie of een speltwafel zal afkeuren, maar in mijn beleving gaat die drang in veel gevallen ten koste van de sfeer en het gevoel. Gevoed door digitale ontwikkelingen zoals hdr’s en instagram filters worden veel fotografen tot het uiterste gedreven. Het resulteert in foto’s die zo ‘mooi’ zijn, dat ik het me haast niet meer voor kan stellen. In Lightroom worden de schuifjes iedere keer net even verder geschoven om boven de massa uit te stijgen, en zo is de wapenwedloop begonnen. De fotograaf met de meeste likes wint.

w3

Ik kijk ondertussen door het raam naar buiten. De lucht is grauw en de regen tikt op het glas. Een gierende wind jaagt om het huis heen. Dit verhaal motiveert me extra om toch juist nu naar buiten te gaan, even weg van alle verzadiging en terug naar de grauwe en ruwe sfeer die hier thuis hoort. Gelukkig mag iedereen zelf weten wat hij/zij fotografeert en wat hij/zij mooi vindt. Van mij mag het allemaal wel wat kleurtoontjes lager, als ik de foto’s op social media bekijk. Niks is perfect. Een beetje korrel, zweem of dramatische belichting, het kan je soms net helpen een bepaalde sfeer of beleving in je foto te krijgen.

©Mart Smit