Margreeth
“Albanië is een schitterend land met een buitengewoon vriendelijke bevolking. De reis zat organisatorisch uitstekend in elkaar en Jeroen was een voortreffelijke reisleider. Wat deze reis ook bijzonder maakte was de dynamiek tussen de deelnemers. De hotels waren goed en eerlijk gezegd had ik dit niet verwacht in een dergelijk arm land. Twee fotobesprekingen zijn er geweest en Jeroen heeft zeer deskundig ons geholpen om onze beeldverhalen goed in elkaar te zetten. Ardi, onze gids was voortreffelijk en de chauffeur reed super veilig. Het eten vond ik verrassend lekker in de hotels of onderweg in restaurants. Ik sluit me helemaal aan bij de andere deelnemers in hun bevindingen over deze reis. Zij hebben het al fantastisch beschreven en ik kan daar weinig meer aan toe voegen. Deze reis MOET je gewoon maken. Een bijzonder land waarin heel veel te fotograferen is.”
Katrien
“Wat een feestje was de reis naar Albanië, op alle niveaus. Ralph, jouw goede en snelle communicatie en vooraf meedenken hebben daar zeker aan bijgedragen.
‘Albanië, waar ligt dat eigenlijk?’ vroegen mij velen toen ik vertelde dat ik daar heen zou gaan. Die onbekendheid trok mij nou juist meteen toen ik las dat Jeroen er een groep mee naartoe zou nemen. Een land met een fascinerende geschiedenis, dat dankzij een paranoïde leider jarenlang op slot heeft gezeten, volgebouwd is met bunkers en wiens bevolking grotendeels hun heil elders is gaan zoeken. Een land dat voor 70% uit gebergte bestaat, rijk aan ‘urbex’ locaties is, waar de tijd op velen plekken stil gestaan heeft maar tegelijkertijd een bruisende hoofdstad kent vol moderne gebouwen en uitgaansplekken. Kortom, de ideale omgeving om met ‘storytelling’ als uitgangspunt aan de slag te gaan. De uitgangspunten van storytelling in fotografie heeft Jeroen tijdens een workshop vooraf inzichtelijk gemaakt. Door ons te vragen een thema te kiezen voor onze verhalen en dat in een script uit te werken, werd ik gedwongen beslagen te ijs te komen en kon ik gericht fotograferen. Er is bewust voor een maximale grootte van de groep gekozen die het Jeroen mogelijk maakt met iedereen mee te kijken, mee te denken en tips te geven. Tijdens 2 uitvoerige avondbesprekingen, werd naar de samenstelling van onze series foto’s, ons verhaal tot dan toe gekeken. Een bijzonder leerzaam proces waarin Jeroen met al zijn kennis en ervaring bewijst dat er in een goed verhaal inderdaad geen plaats is voor single great images en dat het ‘killen’ van je ‘darlings’ veelal noodzakelijk is om een serie kloppend te maken. ‘Laat Jeroen maar schuiven’ was al snel het devies. Hij weet dat allemaal op een manier te doen die leerzaam en respectvol is.
‘An Albanian’s house is the dwelling of God and the guest.’ Of God and the guest, you see. So before it is the house of its master, it is the house of one’s guest. The guest, in an Albanian’s life, represents the supreme ethical category, more important than blood relations.’ Deze waarheid van deze quote van de Albanese schrijver Ismail Kadaré hebben wij dagelijks ondervonden, wat een ongelofelijk vriendelijke en behulpzame mensen zijn de Albanezen. Het is zo heel makkelijk mensen aan te spreken en hun te mogen fotograferen, op straat of thuis. Via onze lokale gids Ardi, ons vat van kennis en contacten, wordt dit helemaal makkelijk gemaakt door de 2 families waarmee hij ons naartoe neemt. De familie van boer Florian, in de adembenemende mooie bergen van Valbone, en de familie van Bujar, een appelboer, ontvangen ons met open armen en laten zichzelf en hun huizen aan alle kanten fotograferen. Het geeft die unieke inkijk in het leven van Albanezen dat je niet zo snel zou krijgen als je alleen zou rondreizen. Ook de enige arbeider/opzichter die wij op een van de vele verlaten fabrieksterreinen ontmoeten is een goed voorbeeld van gastvrijheid. Wij lopen zomaar zijn fabriekshal in, denkende dat er niemand is en hij ontvangt ons allerhartelijkst, legt uit wat hij daar nog doet en leidt ons rond. En dat alles met die mooi zachte blik die zo kenmerkend is voor de mensen in dit land.
Logistiek en organisatorisch zat de reis goed in elkaar. Goede afwisseling van het reizen van de ene naar de andere bestemming en het fotograferen. Heerlijk veel fotograferen op heel veel verschillende soorten locaties. Goede hotels, een chauffeur waar ik mij veilig bij voelde, een lokale gids die overal een antwoord op heeft en de meest heerlijke restaurants weet te vinden en super voor ons zorgt.
De bijzondere groepsdynamiek vanaf dag 1 van vooraf allemaal onbekenden voor elkaar, was een enorme bonus.
PS: Ik was Jeroen zeer dankbaar dat hij mij ermee weg liet komen dat ik 90% van de tijd met mijn telefoon gefotografeerd heb. Was volledig niet mijn plan maar als je zoals ik veel bezig bent met het vastleggen van het proces werkt dat vaak het meest praktisch. Jeroen gaf mij goede tips voor camera’s die daar mooi bij kunnen aansluiten.”
Pam
“Wat een uniek land en wat een mooie rondreis hebben jullie samengesteld! De begeleiding van Jeroen en Ardi, de rustige en prettig rijdende chauffeur Arie, het eten, de samenstelling van de groep etcetc. Het was allemaal top! En dan zijn we nog helemaal niet in de zuidelijke helft geweest, misschien kunnen jullie daar een vervolgreis naartoe bedenken?”
Nicolette
“Een fantastische reis met mensen die allemaal dol zijn op fotograferen. Was dat al inspirerend genoeg, voeg dan het vakmanschap van Jeroen daarbij. Iedere keer bracht hij ons zachtjes coachend allemaal een stap verder. De bijeenkomsten s’avonds waarbij hij onze inbreng editte waren avonden van pure magie; het verhaal begon vorm te krijgen en wij kregen weer frisse ideeën voor volgende stappen in dit leuke proces van het maken van een beeldverhaal.
Wat een feest. Dank Ralph voor de perfecte organisatie (zeker met al het gedoe met steeds wisselende vertrektijden in de toch wel erg hectische vliegwereld). Jeroen, ook jij nog eens heel veel dank voor je aandacht en niet aflatende inzet. Ik heb er enorm van genoten.”
Corrie
“Ik heb genoten van de reis. Ik heb een heel globaal idee van het leven in Albanië. Er is prachtige natuur, indrukwekkend berglandschap en modern leven in de steden. De mensen zijn aardig en vriendelijk. Kosovo heeft ook indruk op mij gemaakt. Ik ben daar benieuwd naar geworden. Ohrid in Noord Macedonië was een wel heel toeristisch uitje. Dat vond ik niet een hoogtepunt.
Ik heb mij zeer veilig en prettig gevoeld bij de begeleiding van de reis. Zowel Jeroen als de lokale gids en de chauffeur hielden iedereen in de gaten. Zij waren betrokken en zorgzaam voor de groep en gaven daarbij ook iedereen individueel de nodige aandacht. De lokale gids heeft ons onvermoeibaar veel verteld over Albanië – de geschiedenis en de huidige situatie – ; soms overstelpte hij de groep met informatie.
De chauffeur, was een nuchtere bescheiden man, die de presentatie van de soms wat dominante lokale gids aardig relativeerde. Hij reed veilig.
Jeroen wees ons op fotografisch interessante momenten en onderwerpen. Tegelijkertijd zorgde hij voor een goede sfeer in de groep. Hij was er voor iedereen, met geduld.
Aanvankelijk had ik mij afgevraagd of ik mijn plek in de groep zou kunnen vinden. Van de 7 deelnemers kenden 5 mensen elkaar van eerdere reizen. Er was als het ware al sprake van een groep vanaf het begin. Maar die vraag was gauw weg.
Ik had ingeschreven op deze reis om beter vat te krijgen op de betekenis van beelden, op het verhaal achter de foto’s, en dat is aardig gelukt. De 2 besprekingen onderweg waren verhelderend. De workshopdag was voor mij een goed begin. Ik heb ervan geleerd. Jeroen heeft mij heel deskundig meer inzicht gegeven.”
Corrina
“Met een idee voor een beeldverhaal vertrekken naar een land waar je nog nooit geweest bent bleek niet zo makkelijk te zijn. Na een paar dagen tijdens de een-op-een bespreking kon Jeroen aan de hand van de genomen foto’s aangeven waar jouw kracht lag en hoe je daarmee een beeldverhaal kon vormen. Vanaf dat moment ging je gerichter fotograferen om zo genoeg aanvullend materiaal te krijgen voor je verhaal.
Tijdens de gezamenlijke bespreeksessies ontstonden mooie beeldverhalen waarbij we konden meekijken hoe Jeroen uit de foto’s een selectie op de juiste plek wist te zetten. Je zag gelijk dat dat klopte! Maar zelf je beeldverhaal afronden valt nog niet mee. Gelukkig zijn er ook nog andere workshops of reizen met Jeroen te boeken om dit onderdeel van fotografie nog beter onder de knie te krijgen.
Albanië is een prachtig land, we hebben bijzondere mensen ontmoet, de trip was zeer afwisselend en de gids en chauffeur deskundig. Wellicht wordt er nog een rondreis Albanië 2.0 georganiseerd? Dan ga ik absoluut weer mee!”
Marleen
“Ik ben niet iemand die snel een georganiseerde reis maakt, maar ik vond het in dit geval echt toegevoegde waarde hebben. Met name door de twee nachten die we in de Valbone vallei op de berg hebben doorgebracht, en ook het andere familiebezoek in Korçë. Dat maakt de reis wel bijzonder.
Verder:
De informatie vooraf was prima.
De fotobesprekingen van Jeroen waren leerzaam, de begeleiding van Jeroen was ook heel prettig.
Ardi (lokale gids) en de chauffeur waren erg attent en voorkomend en Ardi weet ook ongelofelijk veel.
De hotels vond ik echt supergoed. Vooral ook het hotel in Tirana.
Vegetarisch eten was prima!
De afwisseling was goed.
De keuze voor Albanië was prima, erg interessant land. Maar ook Prizren vond ik verrassend leuk.
De grote van het reisgezelschap was fijn.
Kortom ik heb echt genoten van deze reis en ook nog het een en ander geleerd en lekker met fotografie bezig geweest. Veel dank voor de goede organisatie!”
Manon
“Jarenlange isolatie onder leiding van een paranoia dictator, ‘sworn virgins’ die zich kleden als man en ook sociaal worden gezien als man (met alle rechten die daarbij horen), bloedwraak, piramidespelen waardoor talloze Albanezen al hun bezittingen kwijtraakten… Al bij mijn eerste research merk ik dat Albanië een bijzonder land is met fascinerende verhalen. Ofwel: een perfect land voor een fotoreis.
Begeleidend fotograaf Jeroen Toirkens voedt ons tijdens de voorbereidende workshop met voorbeelden van beeldverhalen, een structuur om een narratief om te bouwen en talloze tips & tricks. “Eén goede foto kan een hele serie omlaaghalen” is er een die bijblijft. Kill your darlings! Een maand later zijn we in Albanië, een geweldig land met prachtige landschappen, open en aardige mensen en een straatbeeld dat varieert van mooi opgeknapt (soms) naar veel beton en rafelig (vaak). Het is makkelijk om in contact te komen met mensen en we komen letterlijk bij de mensen thuis als we tijdens een tweedaags verblijf in de watten worden gelegd door Florian en zijn familie, hoog in de Albanese Alpen. Een hoogtepunt.
We hebben het ontzettend gezellig met elkaar in een klein groepje en de begeleiding van Jeroen en lokale gids/wandelende encyclopedie Ardi is perfect. Foto’s bespreken doen we een-op-een en gezamenlijk. De strenge conferentiezaal van de laatste bespreeksessie laat nog even zien dat we op een bijzondere plek zijn – een hotel dat stamt uit de tijd van de communisten. Het maken en vooral verbinden van series blijkt niet altijd even gemakkelijk te zijn en de bespreking helpt om weer een stap verder te komen. Er moeten nog wat darlings worden gekilld ;-).
Ik vond het bijzonder om de eerste Nordic Vision reis in lange tijd (corona) bij te wonen en kijk er met een warm gevoel en ook wel heimwee op terug. Gelukkig hebben we de foto’s nog!”
André
“Het was een mooie reis, Albanië is een prachtig land met overwegend aardige mensen. We hadden een geweldig leuke groep, daar moet je geluk mee hebben. Jeroen doet het heel goed en Ardi, onze gids was geweldig. Hij weet veel en is behoorlijk op de hoogte over zijn land.
Het verblijf bij Florian was het hoogtepunt. Dat geldt ook voor de kookkunst van Elisa. Ook het primitieve sprak mij aan. Meer dan de soms luxe hotels. Geen klacht daarover, maar je bent toch een beetje op avontuur met zijn allen. Ik heb een fijne tijd gehad en ik hoop dat er ook een paar mooie beelden bij zitten.”
Jaap
“Mijn eerste reis met Jeroen is goed gegaan. Ik was al eerder in Albanië en schrok toen van de armoede en de belabberde infrastructuur. Nu zie ik verbetering op velerlei gebied. De dagen ‘op de boerderij’ waren voor mij een hoogtepunt.
Nog veel slordige zaken in Albanië moeten nog worden aangepakt. Jeroen is de man die van fotoverhalen houdt. Ik was vandaag in Den Haag (red. expositie Borealis) en heb genoten van zijn foto’s, of beter van zijn fotoverhalen.”
